Belediyelerde adres ve numaralama nasıl yapılır?
Genel olarak bilindiği gibi, kamu hizmetlerinin etkin ve verimli yürütülebilmesi için ülkemizde yerleşim yerlerine göre nüfus bilgilerinin güncel olarak tutulduğu ve nüfus hareketlerinin izlenebildiği bir kayıt sistemine ihtiyaç vardır.
Bu amaçla, ulusal adres veritabanının oluşturulması ve MERNİS kayıtlarındaki bilgilerin diğer tüm idari kayıtlarla bütünleşmesinin sağlanması amacıyla, Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sisteminin kurulması çalışmaları başlatılmıştır. Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sisteminin kurulması çalışmalarının ilk ayağı numaralama çalışmasıdır.
Numaralama çalışmasının amacı;
Numaralama çalışmasının temel amacı, binaların numaralandırılması, numaralandırılan binalara ait adreslerin Ulusal Adres Veri Tabanına (UAVT) işlenmesidir.
Numaralama çalışması; alanda adreslerin numaralandırılması, levhaların asılması ve adreslerin UAVT'nına işlenmesi süreçlerinin tümünü içermektedir. Bu süreçlerden herhangi birinde oluşacak aksama Adrese dayalı Nüfus Kayıt Sisteminde;
- UAVT de kayıtlı olmayan adreslerde yaşayan kişilerin kayıt altına alınamamasına dolayısı ile yerleşim yeri nüfusunun belirlenmesinde ve kamu hizmetlerinin sunumunda aksamaya;
- UAVT'de kayıt altına alınmış olmasına rağmen alanda adresleri bulmaya yarayan levhaların olmaması nedeni ile adrese ulaşılamaması dolayısıyla bu adreslerde yaşayan kişilerin kayıt altına alınamamasına,
- UAVT'de bulunmasına rağmen alanda olmayan hayali adresler sistemin kurulması aşamasında karmaşaya yol açacaktır.
Numaralama Çalışmasının Kapsamı;
Belediye teşkilatı bulunsun veya bulunmasın tüm yerleşim yerlerinde numaralama çalışması yapılır. Yasal Dayanak; 25.04.2006 tarih ve 5490 sayılı Nüfus Hizmetleri Kanununun 69 uncu maddesine dayanılarak, Ulusal Adres Veri Tabanındaki, adreslerin oluşumu ve güncel olarak takibinden "31.07.2006 tarih ve 26245 sayılı" Resmi Gazetede yayınlanan Adres ve Numaralamaya İlişkin Yönetmelik" gereği yetkili idare sorumludur. Yetkili idare ise; belediye teşkilatı olan yerlerde belediye, belediye teşkilatı olmayan yerlerde il özel idaresi ve büyükşehir sınırları içerisinde büyükşehir belediyesidir.
Numaralama yönetmeliği
Adres Standardı
Adres standardı; il, ilçe, bucak, köy, mezra, belediye adı, mahalle adı ve tanıtım numarası, meydan, bulvar, cadde, sokak ve küme evlerin adı ve tanıtım numarası ile site adı, blok adı, mevki adı, dış kapı numarası, iç kapı numarası ve posta kodu bileşenlerinden oluşur. Bu bileşenlerden il adı, ilçe adı, dış kapı numarası ve posta kodunun her adreste bulunması zorunludur.
Belediye Teşkilatı Bulunan Yerleşim Yerlerinde Numaralama Mahalle, Meydan, Bulvar, Cadde, Sokak ve Küme Evlere Ad veya Numara Verilmesi
Ulusal Adres Veri Tabanının oluşturulması için belediye teşkilatı bulunan yerlerde mahalle, köy, mevki, küme evleri, meydan, bulvar, cadde ve sokaklara ad veya numara, binalara ise numara verilmesi zorunludur.
Kavşak noktalarına konan sokak ad veya numara levhası (Madde 19)
Sokağın yönünün tayini
(Bu krokide Cumhuriyet Meydanı, sokakların yön tayinine esas teşkil etmek üzere yön merkezi olarak kabul edilmiştir.) (Madde 25-26)
Binaların numaralandırılması
- İçinde insan yaşasın veya yaşamasın tüm binalara numara verilir.
Bir binanın sokak üzerindeki dükkân, mağaza ve işyerlerinin numaralanması (Madde 26)
Bir avlu içindeki binaların numaralandırılması
- Sokağa bir kapı ile açılan ve içinde müstakil binalar bulunan avlu veya bahçe içindeki binalar, sokağın hangi tarafında ise bulunduğu tarafın numaraları (tek ise tek numaralar, çift ise çift numaralar) dikkate alınarak numaralandırılır. Müşterek giriş kapısına avlu içindeki binaların numaralarının başlangıcı ile bitişini gösteren numara levhası asılır.
Bir avlu içindeki binaların numaralanması (Madde 27)
Site içindeki binaların numaralanması
Sitenin meydan, bulvar, cadde veya sokaklardan birine açılan tek bir giriş kapısının bulunması durumunda giriş kapısına, giriş kapısının bulunduğu bulvar, cadde veya sokak üzerindeki son bina veya arsaya verilmiş olan numarayı takip eden numara verilir. Site içinde yer alan binalara giriş kapısının solundan başlayarak site giriş kapısını takiben ardışık olarak harfli birleşik numaralar verilir.
Bir giriş kapısı olması durumunda site içindeki binaların numaralandırılması (Madde 28/1)
Birden fazla sokakta kapısı bulunan binaların numaralanması
- Birden fazla sokağa açılan kapıları bulunan binalara her sokaktan, bağımsız numara verilir.
Bir küme halindeki dağınık binaların numaralandırılması
Bir sokağa bağlanamayan dağınık binaların numaralandırılması
Bir arsa veya bir bina alanına birden fazla bina yapılması
Örneğin Bir arsaya 75 numara tahsis edilmiş olsun. Arsanın yanındaki binanın numarası 77 ise ve bu arsa üzerine iki bina inşa edildiğinde, birinci binanın numarası 75, ikinci binanın numarası 75/1 olur.
Dışarıya açılan birden fazla kapısı bulunan binaların numaralanması
Numaralamada Kullanılacak Levhalar
Mahalle levhaları örneği
Sokak ve meydan levhaları örneği
KAYNAKLAR: -Adres ve numarataj yönetmeliği